100 senelik cumhuriyetin 41 yılını yaşamış, iki yüzyılda da ömür geçirmiş bir cumhuriyet öznesi/nesnesi olarak 100. yıl dönümünde düşüncelerimi derleyip toparlamak, memleketin hali gibi oldukça zor. Kötümserlikle iyimserlik arasında salınıp, çeşitli uçların sonuçlarını görüp, geldiğimiz durumun kısa bir özetini kendimce çıkarmak istedim. Her eylemin bir öznesi, ondan etkilenen nesnesi vardır. Cumhuriyetin kurucu öznesi, Mustafa Kemal Atatürk ve onun yol arkadaşlarıydı. Yeni Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran devrimci önderler, geçmişten kopuşu hedef edinmiş, dünya çapındaki çağdaşları gibi dünyayı değiştirmek ve dönüştürmek hedefini benimsemiş, dünyayı bilen ve anlayan, aynı zamanda ona müdahale etmek isteyen bir gruptu. Bunu yaparken sadece kendilerinin hakim olacağı bir düzen değil, birlikte yönetimin, yasa eliyle kurulan bir düzenin arayışındaydılar. Cumhuriyet temel olarak budur; bir kişinin yönetmemesi ve birlikte yönetimdir. Bu makineyi çalıştıran ilk etki, devrimci müdahale ve k